Het klinkt wellicht bekend. Na flink meezingen met een concert, een iets te leuk feestje of tijdens een fikse verkoudheid klinkt uw stem niet zoals het hoort. De stem kraakt, piept, klinkt heel zacht of is misschien zelfs nog nauwelijks tot niet te horen. Heesheid. Hoe komt dat en wat is er tegen te doen?
Hoe ontstaat heesheid?
Om er achter te komen hoe heesheid ontstaat, is het belangrijk om te weten hoe een normale stem tot stand komt. Die stem ontstaat in het strottenhoofd. Dat is namelijk de plek waar onze stembanden zich bevinden. De stembanden zijn twee slijmvliesplooien die vastzitten aan een heel aantal spieren. Ze vormen een v-vorm en ieder mensen heeft een linker en rechter stemband. In rust zijn de stembanden ontspannen en staan uit elkaar. Dan gebeurt er eigenlijk niet zo veel mee. Wanneer onze stembanden aan het werk worden gezet, staan zij gespannen en tegen elkaar aan. Lucht die door het spleetje tussen de stembanden gaat zorgt voor trillingen. Samen met de verschillende spieren die aan de stembanden zitten, zorgt dit voor een bepaald geluid.
U kunt zich voorstellen dat wanneer de stembanden niet (goed) doen wat zij moeten doen dat dit consequenties heeft voor het geluid dat wij produceren. Meestal komen niet goed werkende stembanden tot uiting in heesheid.
Oorzaken heesheid
Heesheid komt veel voor en kan verschillende oorzaken hebben:
- Infectie: de meest voorkomende oorzaak van heesheid is een infectie zoals een verkoudheid. Door bijvoorbeeld een verkoudheid kunnen de stembanden gezwollen en rood worden en zo heesheid veroorzaken. Dit is onschuldig en verdwijnt meestal vanzelf weer zodra de infectie over is.
- Stemmisbruik: wanneer de stem verkeerd wordt gebruikt dan kunnen de stembanden geïrriteerd raken. Bij het verkeerd gebruiken van de stem kunt u denken aan bijvoorbeeld schreeuwen, fluisteren of de keel (te) vaak schrapen. De heesheid gaat in principe vanzelf weer over wanneer de stem juist wordt gebruikt en de irritatie is weggetrokken. Een logopedist kan helpen om de stembanden op de juiste manier te leren gebruiken en heesheid te voorkomen.
- Poliepen, knobbeltjes of zwellingen: het kan zijn dat er heesheid ontstaat doordat er iets op de stembanden zit wat er niet hoort. Deze zijn meestal geheel onschuldig. Wanneer u er veel hinder van ondervindt, kan het operatief worden verwijderd. Na de operatie is logopedie het advies om nieuwe knobbeltjes of poliepen te voorkomen.
- Stembandkanker: gelukkig komt dit maar zelden voor. Stembandkanker kan heesheid veroorzaken en komt vooral voor bij oudere, rokende mannen.
Wat kan ik doen tegen heesheid?
Wanneer er sprake is van een knobbeltje of een poliep kunt u zelf niets doen tegen de heesheid. In dat geval heeft u de hulp nodig van een arts. Heeft u al langere tijd last van heesheid en helpen de tips die u zelf kunt doen niet? Neem dan contact op met uw (huis)arts.
Wanneer u last heeft van heesheid dan zijn er een aantal dingen die u zelf kunt proberen om het probleem te verhelpen:
- Indien u rookt, stop ermee. Roken is erg slecht voor de stembanden. Het zal in de loop van de tijd hoe dan ook van invloed zijn op uw stembanden en stem.
- Forceer uw stem niet. Probeer zo min mogelijk te schreeuwen, te fluisteren of te schrapen.
- Drink voldoende water. Goed drinken zorgt ervoor dat de keel niet te droog wordt en de stembanden hierdoor niet geïrriteerd raken.
- Adem zo veel mogelijk door de neus.
- Geef de stem regelmatig wat rust.
Heeft u vragen over uw stem of iets anders op het gebied van keel, neus of oren? Wij helpen u graag!
www.optimumclinics.nl
info@optimumclinics.nl
085-1302796
